بنتونیت کشاورزی چیست و چه مزایای دارد؟
بنتونیت کشاورزی یک خاک جاذب معدنی حاوی عناصر مفید است که برای افزایش حاصلخیزی خاک ، صرفه‌جویی در مصرف کود کشاورزی و جلوگیری از هدر رفت آب بکار می رود. خاک رس بنتونیت حاوی عناصر مغذی مفیدی همچون کلسیم ، آهن ، سولفور ، منیزیم و سدیم برای گیاهان می باشد که به رشد هر چه بهتر آنها کمک می کند. بنتونیت به دلیل ساختار مولکولی خاصی که دارد می تواند مانند اسفنج ، آب را در خود حفظ کرده و به تدریج آزاد کند. این ویژگی بخصوص برای کشاورزی در مناطق کم باران مفید است.
برخی از مزایای استفاده در بنتونیت در کشاورزی عبارتند از:
- صرفه جویی در مصرف آب ، مخصوصا در مناطق کم بارش
- خاصیت تبادل کاتیونی بسیار عالی
- حفظ مواد مغذی محلول و جلوگیری از شسته شدن خاک
- حذف عناصر سنگین و افزایش حاصلخیری خاک
خاک بنتونیت علاوه بر جذب و حفظ طولانی مدت آب در خاک و جلوگیری از خشک شدن گیاهان ، همچنین با جذب مواد زیان آور موجود در خاک کشاورزی همچون سموم قارچی و باکتریایی ، سموم شیمیایی ، فلزات سنگین ، مواد هیدروکربنی و زغال سنگ به بهبود کیفیت خاک کمک می کند. این ماده هم در کشاورزی سنتی و هم در کشاورزی گلخانه ای کاربرد گسترده ای دارد. خاک بنتونیت همچنین در تولید علف کش ها و حشره کش های مورد مصرف در کشاورزی هم بکار می رود.
مزایای بنتونیت در کشاورزی به همین موارد خلاصه نمی شود بلکه این ماده فواید بسیار دیگری هم دارد از جمله اینکه می توان از آن برای تثبیت روان خاک ها و خاک های ماسه ای هم استفاده نمود. به دلیل خاصیت چسبندگی طبیعی بنتونیت ، از آن در تولید انواع کود های کشاورزی گرانوله و پلت شده سود می برند. همچنین کود بنتونیت گوگرد دار هم یکی از بهترین کود های کشاورزی برای تصحیح مشکلات زمین های شور و آهکی حاوی مقادیر زیادی کربنات کلسیم است. بنتونیت با افزایش تبادل یونی ، شرایط خاک کشاورزی را بهبود می بخشد و نیز حامل مناسبی برای کود های کشاورزی و سموم است.
میزان و نحوه مصرف بنتونیت در کشاورزی
بنتونیت یک خاک جاذب فوق العاده و محرک رشد است. اما میزان و مقدار مصرف آن تاثیر مهم و چشمگیری در تاثیرگذاری این ماده خواهد داشت. بر اساس مطالعات صورت گرفته و تحقیقات انجام شده ، بهترین و موثرترین میزان مصرف بنتونیت در کل خاک در حدود ۱۰ درصد وزنی است. کارشناسان کشاورزی توصیه می کنند به منظور افزایش عملکرد بنتونیت کشاورزی ، استفاده از مواد سبک کننده خاک نظیر شلتوک برنج یا تراشه چوب به همراه بنتونیت می تواند مفید باشد. استفاده همزمان از این ترکیب می تواند با کاهش هدر رفت آب و مواد مغذی محلول ، تاثیر قابل توجهی در افزایش حاصلخیزی خاک دارد.
چه نوع بنتونیتی برای کشاورزی مناسب است
بنتونیت نوعی خاک رس حاوی مقادیر زیادی مونتموریلونیت است که با یک فلز در ترکیب می باشد. انواع مختلفی از آن در طبیعت ایجاد می شود که ۳ اصلی به صورت بنتونیت کلسیمی ، بنتونیت سدیمی و بنتونیت پتاسیمی می باشد. هر یک از انواع بنتونیت خواص مربوط به خود را دارند. بنتونیت پتاسیمی بسیار کمیاب است. بنتونیت سدیم دار قدرت جذب آب فوق العاده بالایی دارد و می توان با جذب آب در خود ، تا ۱۵ برابر حجم خشک ، متورم شود. بنتونیت کلسیم دار قدرت زیادی در جذب یون ها و چربی ها داشته و کلسیم موجود در آن برای رشد گیاهان بسیار مفید است.